κλάρος

Αρχαία πόλη στη Λυδία της Μικράς Ασίας, κοντά στην Κολοφώνα, ερείπια της οποίας σώζονται κοντά στο σημερινό Ντεζιρμεντέρε. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες πολλών Ελλήνων συγγραφέων (Θουκυδίδη, Παυσανία, Στράβωνα κ.ά.), εκεί βρισκόταν το περίφημο μαντείο του Κλάριου Απόλλωνα, προστάτη όλης της Ιωνίας. Ήταν εγκατεστημένο σε σπήλαιο, κοντά στο οχυρό του Γκιαούρκιοϊ που ανακαλύφθηκε από τον Σιούχαρντ και εξερευνήθηκε από τους αρχαιολόγους Πικάρ και Μακρίδη μπέη (1907, 1913). Πρόκειται για υπόγεια στοά που φτάνει σε βάθος τα 20 μ., κοντά στην οποία υπάρχει μέχρι σήμερα πηγή που αναβλύζει πόσιμο νερό. Το μαντείο επισκέπτονταν άνθρωποι από όλες τις περιοχές της Ελλάδας έως τον 3o αι. μ.Χ., για να συμβουλευθούν τον προφήτη του. Αυτός, αφού έπινε νερό από τη γειτονική πηγή, έδινε τους χρησμούς, οι οποίοι συντάσσονταν έμμετρα από τους γραμματείς του. Οι ανασκαφές που έγιναν στην περιοχή έφεραν στο φως πλήθος αγγείων (προϊστορικά, αττικά, ελληνιστικά, ρωμαϊκά) και επιγραφών, που μαρτυρούν ότι ο τόπος είχε ήδη κατοικηθεί από τη νεολιθική εποχή. Toν 2o αι. π.Χ. ιδρύθηκε στην πεδιάδα της περιοχής ο ναός του Κλάριου Απόλλωνα, η ακμή του οποίου διατηρήθηκε έως τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Τα ερείπιά του ήρθαν στο φως το 1952 από Γάλλους αρχαιολόγους, οι οποίοι συνέχισαν αργότερα τις εξερευνήσεις τους. Ο ναός περιστοιχιζόταν από περίβολο με εξαιρετικά προπύλαια, τα οποία κατά το μεγαλύτερο μέρος τους έχουν διασωθεί. Χτισμένος σε δωρικό ρυθμό, χωριζόταν εσωτερικά σε δύο μέρη από έναν τοίχο με τρεις πόρτες. Στα ερείπιά του βρέθηκαν πάρα πολλές επιγραφές, κανένα όμως γλυπτό κόσμημα ή ίχνος του κυρίως ναού. Τον θεωρούσαν ισάξιο με εκείνον του Μαντείου των Δελφών.

* * *

κλᾱρος, ὁ (Α) (δωρ. τ.) βλ. κλήρος.